Koty uznawane są za jedne z najbardziej interesujących zwierząt domowych. Od lat intrygują nas za sprawą swojej dwojakiej natury. Z jednej strony to leniwe kanapowce, z drugiej miniatury swoich dzikich kuzynów, doskonale odnajdujące się w roli śmiercionośnych łowców.
Ciekawostki na ich temat zdążyły przez lata obrosnąć w mity. Co tak naprawdę wiemy o kocim śnie? Czy koty domowe, podobnie jak lwy czy tygrysy, prowadzą nocny tryb życia? Czy to prawda, że koty spędzają całe dnie, śpiąc? Sprawdź sam!
Ile śpią koty?
Statystycznie koty przesypiają od kilkunastu do nawet dwudziestu godzin na dobę. To, ile czasu czworonóg poświęca na sen, zależy od jego:
- wieku,
- stanu zdrowia,
- indywidualnych predyspozycji.
U młodych kociąt letarg trwa większość czasu. W miarę dorastania, wydłuża się stopniowo okres ich dobowej aktywności.
Koty w sile wieku śpią od dwunastu do szesnastu godzin na dobę. Wraz z postępującą starością, kot powraca do nawyków z dzieciństwa, ponownie przesypiając większość dnia i nocy.
Sen kota – dlaczego trwa tak długo?
Porównując przeciętną długość kociego letargu z zalecanymi dla ludzi ośmioma godzinami, możesz się nieco zdziwić. Zwróć uwagę na fakt, że sen u tych zwierząt nie jest jednolity. Koty zwykły ucinać sobie liczne drzemki, które w zależności od warunków otoczenia, mogą trwać od kilku- czy kilkunastu minut do kilku godzin.
Co więcej koty, jako przedstawiciele drapieżców, z natury potrzebują dużej ilości snu. Pomiędzy okresami wzmożonej aktywności, na które przypada czas poszukiwania posiłku, niezbędny jest długi sen, który pomaga im w regeneracji. Z tego powodu nawet wolnożyjące koty potrafią spać po kilkanaście godzin dziennie – o ile oczywiście znajdą bezpieczne schronienie.
Fazy kociego snu
Koty, podobnie jak ludzie, przechodzą różne fazy snu.
1. Sen płytki
Występuje on najczęściej w ciągu dnia, kiedy kot ucina sobie krótką drzemkę. Z jednej strony sprawia wrażenie śpiącego, z drugiej – wyczulonego na wszystkie bodźce pochodzące z otoczenia.
Może leżeć lub siedzieć, jedynie z przymkniętymi oczami, i strzyc uszami, nasłuchując, co dzieje się dookoła. W pierwszej fazie snu kot jest w stanie wypocząć i się odprężyć. Jego ciało jednak rozluźnia się tylko częściowo, tak by w sytuacji zagrożenia móc natychmiast zareagować.
2. Sen głęboki
Mówimy o nim, gdy kot przestaje być tak mocno wrażliwy na bodźce zewnętrzne. Jego ciało rozluźnia się jeszcze bardziej, ale wciąż nie dochodzi do tak zwanego paraliżu. Podczas tej fazy kot może zmieniać często pozycje, wiercicie i obrać.
Obserwując głęboko śpiącego kota, możesz ponadto zauważyć, że jego ciało drży. Równie częste są delikatne ruchy uszami czy wibrysami, mruganie powiekami, a nawet nerwowe przebieranie łapkami.
Niektórzy właściciele tłumaczą sobie tego typu zachowanie kocim snem – wydaje im się, że ich pupile śnią o polowaniach i zabawach, dlatego się poruszają. Nic bardziej mylnego!
3. Faza REM
Zajmuje zwykle od 20 do 30% cyklu sennego. Zarówno w przypadku kotów, psów, jak i ludzi, dochodzi wtedy do tak zwanego paraliżu sennego, podczas którego całkowitemu odprężeniu ulega zarówno umysł, jak i ciało.
Mimo że wydaje się nam, że chodzimy, biegamy czy ruszamy rękami, nasze ciało jest w pełni odseparowane od mózgu. Nie jesteśmy w stanie w żaden sposób się poruszyć – ciało pozostaje nieruchome (wyjątkiem są gałki oczne). To samo, co oczywiste, dzieje się w przypadku kotów.
O czym śnią koty?
Senne marzenia kotów były podstawą licznych badań naukowców. Jak wskazał kiedyś Adrian Morisson, neurolog weterynaryjny, czworonogi te śnią najprawdopodobniej o polowaniach na gryzonie. Co jednak w przypadku domowych, niewychodzących mruczków?
Możemy przyjąć, że ich sny są odzwierciedleniem codziennych przygód. Zamiast polowań na żywe ofiary, śnią zapewne o gonitwach za piłeczkami czy wędkami i udanych łowach, których finałem jest dostęp do kocich przysmaków. Pozostaje nam także wierzyć, że w ich snach pojawiamy się także i my, opiekunowie.
Koty we śnie – o czym świadczy pozycja, w jakiej Twój mruczek układa się do snu?
Jak pewnie zauważyłeś, koty są w stanie zasnąć nawet w najmniej odpowiednim miejscu, przyjmując do tego nawet najbardziej karkołomną pozę. Musisz wiedzieć, że to, w jakiej pozycji śpi kot, uzależnione jest od kilku czynników:
- długości snu,
- temperatury otoczenia,
- poczucia bezpieczeństwa.
Kiedy kotu jest chłodno, instynktownie zwija się w kłębek, chowając pod siebie łapki i ogon. Zmniejszając powierzchnię ciała wystawionego na warunki zewnętrzne, traci mniej ciepła. Im wyższa temperatura otoczenia, tym bardziej kot się „rozlewa”. Zwierzę pozwala sobie na bardziej swobodną pozycję także w sytuacji, w której nie przeczuwa żadnego zagrożenia.
Jak interpretować pozycję, w jakiej śpi Twój kot?
· Bochenek chleba lub Sfinks
Twój kot leży na brzuchu, z podniesioną głową i łapkami ułożonymi równolegle do podłoża? To pozycja charakterystyczna dla krótkich drzemek, z których zwierzę może w mgnieniu oka się wybudzić i poderwać na cztery łapy. Koty, które sypiają w ten sposób, nie są w stanie w pełni się rozluźnić, chcą stale zachować gotowość do ucieczki.
· Koci precel
Zwierzę leży na jednej stronie ciała, z wygiętym tułowiem – jego łapki dotykają głowy. Jest to odpowiednik ludzkiego spania na boku. Pozycja ta świadczy o zapadnięciu w głęboki, regeneracyjny sen, w tym w fazę REM, czyli etap marzeń sennych. W ten sposób sypiają koty, które nie obawiają się żadnego zagrożenia.
· Z ukrytym nosem
Niekiedy czworonóg chowa swój nos lub cały pyszczek w kocyku bądź zakrywa je łapkami. Zachowanie to możesz odczytać jako komunikat dotyczący potrzeby spokoju i prywatności. Być może kota razi także zbyt jasne światło. Bez względu na prawdziwe powody, postaraj się nie przeszkadzać kotu i nie wyrywać go ze snu.
· Na plecach
Tylko koty, które czują się w pełni bezpieczne i bezgranicznie ufają swoim opiekunom, pozwalają sobie na sen na plecach i odsłonięcie brzucha. Jeśli taką pozycję przyjmuje właśnie Twój pupil, możesz sobie pogratulować!
Czy koty to naprawdę zwierzęta nocne?
Koty potrafią przespać cały dzień. Czy oznacza to, że po zmroku pozostają aktywne? Wbrew obiegowej opinii, koty nie są zwierzętami nocnymi. Najbardziej aktywne są o świcie i zmierzchu, zwykle przesypiają całą noc. Skąd takie upodobania? Przyczyną jest cykl życiowy owadów i mniejszych zwierząt, które w naturze stanowią pożywienie kotów – to właśnie o tych porach są one najbardziej ożywione.
W przypadku naszych domowych mruczków, możliwa jest ich adaptacja do naszego rytmu dnia. Proces ten jest jednak długotrwały. Niezbędna jest cierpliwość i konsekwencja. Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat wychowania kotów, zaglądaj regularnie na naszego bloga!